Identificatie Patiënten van Coudewater

Elders op mijn site schreef ik dat de patiëntendossiers van krankzinnigengesticht Coudewater in Rosmalen niet openbaar zijn. Je kunt alleen via het stadsarchief Den Bosch herleiden of mensen er opgenomen en/of overleden zijn. Meer gegevens – over wat ze mankeerden – zijn niet openbaar. Betekent dit dat onderzoek hier ophoudt? Nee!
Ter gelegenheid van het vijftienjarig bestaan van Coudewater in 1885 publiceerden de artsen Pompe en Van der Kroon een uitgebreid verslag. Hierin werd de ontstaansgeschiedenis van het gesticht beschreven, alsmede praktische zaken zoals het terrein en de gebouwen, de organisatie van de huishouding, de indeling in klassen en de verdere gang van zaken, waarover ik eerder schreef in Geen vetpot in Coudewater. Ook bevatte het document een wetenschappelijk gedeelte, bedoeld voor collega-wetenschappers, waarbij verschillende ziektebeelden beschreven werden met daarbij hun eigen bevindingen, geïllustreerd door casussen. Deze casussen waren soms kort, soms lang, en altijd min of meer geanonimiseerd. Het gaat om meer dan tweehonderd personen.

20180226_121631
Voorbeeld van een casus

Ik heb de taak op mij genomen deze personen uit de anonimiteit te halen. Mijn doelen hierbij:

  • Het faciliteren van stamboomonderzoekers
  • Het vergroten van kennis over negentiende-eeuwse psychiatrie
  • Het bevorderen van empathie
  • Faciliteren van historisch en sociaal onderzoek naar gestichten en patiënten
  • (op de langere termijn) het onderbrengen van alle gegevens in een database

Mijn streven is om per patiënt tenminste één datum en plaats te vinden waardoor deze persoon geïdentificeerd kan worden, d.w.z. een geboortedatum, huwelijks- of sterfdatum, met behulp van online archieven. Hoe ik dit doe en welke archieven ik hiervoor gebruik verschilt per casus. Soms bieden de initialen van een persoon aanknopingspunten, soms zijn het elementen uit het levensverhaal, zoals plaatsnamen, data, een gevangenisstraf, een huwelijk, een kind dat bij naam wordt genoemd.
Een begin is gemaakt, tot op heden heb ik zo van vijfentwintig patiënten de identiteit kunnen achterhalen. Dit zijn ze:

  1. Jacobus van Loven, geboren 24-01-1827 te Sprang, overleden 04-09-1882 Rosmalen
  2. Cornelis Horsten, geboren 1824 te Oud-Gastel, overleden 19-06-1882 Rosmalen
  3. Johanna Helena Strick, geboren 14-05-1833 te Tilburg
  4. Maximiliaan Frederik Libourel, geboren 18-11-1848 te Samarang (Indonesië)
  5. Joseph Okke Fein, geboren 10-03-1853 te Leeuwarden
  6. Petronella Huijberts, geboren 06-04-1850 te Sint Oedenrode
  7. Regina Amsing, geboren te 27-03-1842 Usquert, overleden 03-03-1923 Nijmegen
  8. Pieter Stuit, geboren 15-04-1846 te Sliedrecht
  9. Anna van Dongen, geboren 08-07-1833 te Made en Drimmelen, overleden 13-09-1882 Rosmalen
  10. Adriana de Laat, overleden 08-08-1870 krankzinnigengesticht Den Bosch
  11. Maria van Dongen, geboren 06-06-1822 te Made en Drimmelen
  12. Maria van Dongen, overleden 20-04-1881 Rosmalen
  13. Albertus Adrianus van der Spek, geboren  10-07-1843 te Loosduinen
  14. Gabriel Klessens, geboren 03-05-1828 te Hoogeloon, Hapert en Casteren, overleden   26-08-1883 Rosmalen
  15. Johannes van de Spijker, geboren 12-06-1834 te Berghem
  16. Willem de Jong, overleden 17-04-1886 Rosmalen
  17. Clasina Gubbels, geboren 31-03-1819 te Giersbergen, overleden 18-09-1881 Rosmalen
  18. Barbara Somers, geboren 04-12-1830 te Budel, overleden 12-02-1884 Rosmalen
  19. Bernardus Gerardus Johannes Blancke, gehuwd 23-02-1854 Wijk bij Duurstede, overleden 13-11-1874 Rosmalen
  20. Hermanus Coenraad Eden, gehuwd 12-11-1874 Amsterdam, overleden 20-04-1881 Rosmalen
  21. Christiaan Lodewijk Middelaar, geboren 24-07-1825 te Winterswijk, woonplaats Dongen
  22. Cornelis Driessen, geboren 29-07-1845 te Stratum, overleden 20-02-1885 Rosmalen
  23. Johannes van Acht, geboren 27-11-1825 te Woensel, overleden 27-02-1884 Rosmalen
  24. Johanna van Kreij, geboren 10-10-1832 te Nuland

Update: Inmiddels is de lijst af, je kunt hem hier raadplegen.

Geraadpleegde archieven: www.wiewaswie.nl, bhic.nl, erfgoedshertogenbosch.nl, regionaalarchieftilburg.nl, westbrabantsarchief.nl, salha.nl, stadsarchief.breda.nl, openarch.nl, zoekjestamboom.nl
Omslag: rijksmonumenten.nl

Misschien ook interessant...?

One thought on “Identificatie Patiënten van Coudewater”

  1. Peter van Rooden

    oktober 28, 2018 at 10:07pm

    Hallo,
    interessant onderzoek. Mijn betovergrootvader Cornelis van Leeuwen (1855-1905) was van 25 augustus 1879 tot en met 25 november 1879 opgenomen in Coudewater. Zijn woonplaats Leerdam krijgt van de staat 62,50 gulden als tegemoetkoming in de kosten voor de verpleging van Cornelis. Wat de precieze reden van opname is, wordt nergens vermeld. Wel weet ik dat Cornelis iemand was met een kwade dronk en losse handjes had. Hij zat in de periode van 1875-1904 minstens 14 maal in de gevangenis wegens belediging, openbare dronkenschap of geweldpleging. Hopelijk komt Cornelis ook boven water bij dit project. Ik zou graag wat meer willen weten over zijn tijd in Coudewater.
    Alvast bedankt.
    Vriendelijke groet,
    Peter van Rooden

    Permalink  ⋅ Beantwoorden
    • Auteur

      Marita

      oktober 29, 2018 at 5:49pm

      Dag Peter, bedankt voor je reactie. Helaas komt jouw betovergrootvader niet voor in de casussen. Mogelijk was hij daarvoor te kort in Coudewater. Aangezien zijn gemeente een tegemoetkoming in de verpleegkosten kreeg moet hij in de laagste klasse zijn verpleegd. Heb je mijn artikel “geen vetpot in Coudewater” hierover gelezen? Vriendelijke groeten, Marita

      Permalink  ⋅ Beantwoorden

    • Bert Meijs

      augustus 9, 2019 at 7:30pm

      Jacobus van Loon, geboren 06-09-1827 te Nieuwkuijk, overleden 04-09-1882 Rosmalen

      Dit klopt hij is overleden in Nieuwkuijk in 1863, gemeld overlijden is van een Jacobus LOVEN

      Permalink  ⋅ Beantwoorden
      • Auteur

        Marita

        augustus 21, 2019 at 3:11pm

        Dag Bert, fijn dat je de moeite hebt genomen om te reageren! Er zijn hier inderdaad twee personen door elkaar gehaald. Ik ga het aanpassen in de lijst.

        Permalink  ⋅ Beantwoorden

        • Wilma Horstik-Heister

          januari 24, 2022 at 7:28pm

          Kunt u ook vertellen over patienten die later daar geweest zijn.
          Een zus van mijn vader is daar in Rosmalen overleden in 1947

          Permalink  ⋅ Beantwoorden
          • Auteur

            Marita

            januari 24, 2022 at 8:23pm

            Dag Wilma, helaas heb ik daar geen informatie over, vanwege de privacy zal dat moeilijk te achterhalen zijn. Er zijn wel publicaties over Coudewater die een inkijkje geven in het reilen en zeilen daar in die tijd. Kijk maar eens op https://www.boekwinkeltjes.nl/.

            Permalink

        • Roland Vondenhoff

          januari 24, 2023 at 10:33pm

          Geeft het ook een foto van de mensen die daar gezeten hebben? Ik zoek voor stamboom een foto van mevr Maria Hendrina Meulenberg

          Permalink  ⋅ Beantwoorden

  2. Peter van Rooden

    oktober 31, 2018 at 9:47am

    Dag Marita, bedankt voor je reactie. Jammer dat er over hem niets te vinden is. Ik was erg benieuwd naar nadere gegevens over zijn verblijf etc. Je artikel heb ik inderdaad gelezen. Erg interessant, zou het mogelijk zijn dat ik onderdelen daaruit gebruik voor mijn boek over mijn betovergrootvader? (uiteraard met correcte bronvermelding). Alvast bedankt. Vriendelijke groet, Peter

    Permalink  ⋅ Beantwoorden
    • Auteur

      Marita

      oktober 31, 2018 at 9:59am

      Hallo Peter, dat is prima. Ik ben benieuwd naar het verhaal over je betovergrootvader! Groeten, Marita

      Permalink  ⋅ Beantwoorden
    • Auteur

  4. Hetty Zonnebeld

    april 12, 2022 at 10:02am

    Mijn oma, Christina Johanna Blom (ev van Zutpen) geboren op 3 mei 1907 en overleden in Coudewater op 8 juli 1941.
    Ik heb begrepen dat haar graf niet meer aanwezig is. Haar man en al hun kinderen zijn inmiddels overleden.
    Nu is mijn vraag zou ik op de een of andere manier meer over haar te weten kunnen komen?

    Mvg, Hetty

    Permalink  ⋅ Beantwoorden
    • Auteur

      Marita

      april 15, 2022 at 12:02pm

      Dag Hetty, je zou misschien de raad van bestuur van de stichting waaronder Coudewater viel een verzoek om informatie kunnen sturen. Ik heb hier verder geen adres van, maar wie weet of daar iets uit komt. Heb je ook al gezocht in historische kranten? Of oudere familieleden bevraagd? Succes met de zoektocht!

      Permalink  ⋅ Beantwoorden

  5. jeroen

    september 15, 2022 at 11:03am

    Hi Marita,

    Mijn naam is Jeroen de Bakker en ik ben een documentaire fotograaf. Ik heb lang een oude dame gefotografeerd maar helaas is ze recentlijk op 100 jarige leeftijd overleden. Zee zegt dat ze in Coudewater heeft gezeten, Oorspronkelijk zat ze in Noordwijk dus ik vemoed dat ze tijdens de oorlog is overgeplaatst. Ik kan haar naam niet in je database vinden. Denk je dat er een andere manier is om haar verblijf details te achterhalen?

    Groet en bij voorbaat dank!
    Jeroen

    Permalink  ⋅ Beantwoorden
    • Auteur

      Marita

      september 17, 2022 at 10:00pm

      Hoi Jeroen, wat bijzonder! Het zou mooi zijn als je meer over haar periode in Coudewater kunt vinden. Voor mijn database is ze te jong. Ik zou het proberen via het bevolkingsregister van haar woonplaats, die van Noordwijk en die van Rosmalen. En misschien kun je iets vinden in historische kranten via http://www.delpher.nl, wellicht werden er hele groepen patiënten geëvacueerd in de oorlog en was dat nieuws. Wat je ook kunt overwegen is bij het CBG haar persoonskaart opvragen. Hier moet je wel voor betalen, maar zoals ik begrepen heb verkrijg je dan in een keer veel genealogische gegevens, dus hopelijk ook haar verlijfplaatsen. Voor meer informatie hierover kun je hier kijken: https://cbg.nl/bronnen/cbg-verzamelingen/persoonskaarten-en-lijsten/
      Groeten, Marita

      Permalink  ⋅ Beantwoorden

  6. Ferdi Oude Nijeweme

    mei 20, 2023 at 6:12am

    Hoi Marita,
    Heel verrassend zie ik dat mijn vader ooit een zus heeft gehad die is overleden op Coudewater op 3 juni 1949 op 28 jarige leeftijd! Nooit heb ik mijn vader, moeder en mijn vaders broers en hun ega’s gehoord over deze zus Maria Johanna Catharina Oude Nijeweme. Mijn ouders en de rest van de familie is helaas overleden (R.I.P.), ik vind alleen een aangifte van de tuinman (Jacobus Vellenga) werkzaam op Coudewater van het overlijden van mijn tante! Ik wordt nu steeds nieuwsgieriger natuurlijk, wie was deze tante, waarom zover van huis (geboren te Losser) geplaatst in Rosmalen, waarom nooit iets in de familie hier over, ook geen foto’s enz. Kunt U mij helpen hoe ik meer over deze tante te weten kan komen?

    Vriendelijke Groeten,
    Ferdi Oude Nijeweme

    Permalink  ⋅ Beantwoorden

    • Hetty Zonnebeld

      mei 20, 2023 at 8:06am

      Mijn oma (uit Oldenzaal) is ook jong overleden in Coudewater. Ik heb begrepen dat de graven bij Coudewater reeds geruimd zijn. In http://www.delpher.nl/ heb ik meer informatie gevonden mbt geboorte en overlijden(s) van een kindje waar ik nog nooit van gehoord had en ik denk mijn moeder en ooms ook niet.
      Na 100 jaar kun je, heb ik begrepen, al het persoonlijke inkijken. Dus als ik er over 18 jaar nog ben 😉

      Groetjes, Hetty

      Permalink  ⋅ Beantwoorden
      • Auteur

        Marita

        mei 23, 2023 at 10:17am

        Dag Hetty, het klopt dat na 100 jaar geboorteaktes openbaar zijn. Dan zou je de geboorteakte van het kindje kunnen vinden. Overlijdensakten worden al na 50 jaar openbaar. Ik weet niet hoe lang geleden het is dat het kindje overleden is, maar wellicht kun je deze al vinden op http://www.bhic.nl (kijk vooral ook even bij de gescande bronnen die nog niet in de stamboomzoeker zijn opgenomen! Hier: https://www.bhic.nl/memorix/genealogy/search/registers?f=%7B%22search_s_has_assets%22:%7B%22v%22:%22ja%22%7D,%22search_s_type_title%22:%7B%22v%22:%22burgerlijke%20stand%22%7D%7D&ss=%7B%22q%22:%22rosmalen%22%7D). Helaas is het niet zo dat je na 100 jaar het hele patientendossier van je oma zal kunnen inzien. De wettelijke openbaarheidstermijnen gelden namelijjk alleen voor overheidsinstellingen.
        Als je weet wanneer je oma ongeveer is opgenomen, kun je in de rechtbankarchieven van haar woonplaats zoeken naar het rekest tot plaatsing in een inrichting. Dat zit meestal, maar niet altijd, binnen de kantonrechtspraak. Verder kun je kijken of er in het archief van het gemeentebestuur van haar woonplaats iets over haar te vinden is binnen het lemma gezondheidszorg/krankzinnigenzorg. Veel succes!
        Vriendelijke groeten, Marita

        Permalink  ⋅ Beantwoorden
    • Auteur

      Marita

      mei 23, 2023 at 9:59am

      Dag Ferdi,

      Bedankt voor je bericht. Ik denk dat je de meeste kans hebt meer over de aandoening van de tante te vinden door in de rechtbankarchieven te gaan zoeken. Als ze in Losser woonachtig was kun je het proberen via Collectie Overijssel. Ik denk dat Losser binnen het ressort van het kanton Oldenzaal viel. De stukken over plaatsing van krankzinnigen in een inrichting zou je dan hier moeten vinden: kantonrechtbank Oldenzaal -> stukken betreffende afzonderlijke onderwerpen -> rechtspraak -> burgerlijke zaken -> kantonrechter -> stukken bij rekest (verzoekschrift). Dit is de link: https://proxy.archieven.nl/20/4ECE0CF45D7F4117B1253234C193DDD0 . Wellicht kun je ook correspondentie over haar vinden binnen het gemeentearchief van haar woonplaats binnen het lemma gezondheidszorg of krankzinnigenzorg. Veel succes met de zoektocht!
      Vriendelijke groeten, Marita

      Permalink  ⋅ Beantwoorden

  7. Christel Terwiel

    mei 22, 2023 at 3:06pm

    Dag Marita, Wij hadden een paar jaar terug contact over de tante van mijn partner die vijftig jaar van haar leven (1944 tot 1994) in Coudewater heeft doorgebracht, die in 1999 overleed in de gesloten afdeling van een verpleeghuis op Texel en van wie wij nooit ook maar één snipper informatie hebben kunnen loskrijgen over hoe haar leven daar is geweest. Al onze pogingen strandden op muren van privacy-bescherming. We zouden een ‘zwaarwegend belang’ moeten aanvoeren om inzage te krijgen in verslagen over haar leven. Het is niet persé haar ‘medisch dossier’ waarin we geïnteresseerd zijn (en wat met die muren is omgeven), het is een gewone interesse in een familielid dat door allerlei wettelijke regelingen en ‘systemen’ kennelijk aan de ogen van haar eigen familie onttrokken moet blijven. Patiëntendossiers van haar en anderen van die tijd zouden berusten bij GGZ Oost-Brabant. Los van de vaststelling dat zo vèrgaande privacy-bescherming nauwelijks meer van deze tijd is…(psychiatrie is minder taboe dan het vroeger was, immers) zijn er TERMIJNEN waarna die bescherming niet meer geldt, en waarna mijn partner wel inzage kan krijgen in datgene wat er in vijftig jaar over haar vastgelegd is (zonder een ‘zwaarwegender belang’ te hoeven aanvoeren dan de wens om een compleet familieboek te kunnen schrijven over het grote Texelse gezin waarin zijn moeder en tante opgroeiden)? Hartelijke groet, Christel

    Permalink  ⋅ Beantwoorden
    • Auteur

      Marita

      mei 23, 2023 at 10:07am

      Dag Christel, ik begrijp je frustratie. Ik ben hier ook tegenaan gelopen bij mijn eigen voorvader, die al in 1892 overleden is. Helaas gelden de openbaarheidstermijnen alleen voor overheidsorganisaties. Een stichting zoals GGZ Oost-Brabant kan en mag het besluit nemen om stukken nooit te openbaren, voor zover ik het begrepen heb. De enige manier om om meer informatie over je tante te krijgen is het raadplegen van de rechtbankarchieven van haar woonplaats, met betrekking tot de plaatsing en verlenging in een inrichting, en wellicht het archief van het gemeentebestuur van haar woonplaats (correspondentie over gezondheidszorg/krankzinnigenzorg).
      Hartelijke groeten, Marita

      Permalink  ⋅ Beantwoorden

  8. C.Wolgen-Kann

    mei 24, 2023 at 9:20am

    dag Marita,
    ik onderzoek de stamboom Kann van mijn vaderskant.
    mijn tante Jeanne Kann-Stein geb. 22 oktober 1908, Oengaran voorm. N-Indië geh. 18 mei 1932, Samaran, voorm.N-Indië met Johannes Lambertus Kann geb. 22 september 1904, Arnhem is opgenomen 19 juli 1937 in Coudewater. Zij is overgeplaatst naar Noordwijk, wanneer ? Zij is overleden 5-8-1994,
    Leiden. Ik ben in het bezit van een schrijven aan de geneesheer J.Cooymans van de vertegenwoordiger van de Indische Weeskamer over een erfenis van de heer F.A.Stein.
    Verder weet ik niet het verloop hiervan. Is dat ergens bekend?
    vgr. C.Wolgen-Kann

    e-mail chrwolgen@ziggo.nl

    Permalink  ⋅ Beantwoorden
    • Auteur

      Marita

      juni 6, 2023 at 3:13pm

      Excuses voor mijn late reactie, ik heb je bericht over het hoofd gezien. De informatie die je zoekt is te recent voor regulier archiefonderzoek. Wellicht kun je via een persoonskaart (aan te vragen bij het Centraal Bureau voor de Genealogie: https://cbg.nl/diensten/uittreksels-pkpl/) of historische kranten (https://www.delpher.nl/) verder komen. Hopelijk lukt het!

      Permalink  ⋅ Beantwoorden

Je emailadres wordt niet getoond. Naam en email zijn verplicht